ბელგია

ქვეყანა დასავლეთ ევროპაში, ევროკავშირის წევრი. მოსაზღვრე ქვეყნებია: ნიდერლანდი, გერმანია, ლუქსემბურგი, საფრანგეთი
ფართობი – 30.510 კვ.კმ.
ბუნება: უმაღ. მწვერვალი – ბოტრანჟი 694 მ; მდინარეები (კმ) – შელდა 207 (ბელგიაში, სულ 370), მეზი 183 (ბელგიაში, სულ 933); უდ. ტბა – ვალკური; კლიმატი – ოკეანური.
ბუნებრივი რესურსები – ქვანახშირი, ბუნებრივი აირი.

სახელმწიფო

პოლიტიკური სისტემა – კონსტიტუციური მონარქიის ქვეშ მყოფი ფედერალური საპარლამენტო დემოკრატია.
სახელმწიფოს მეთაური – სამეფოს მმართველია საქს-კობურგ-გოთას დინასტია. ბელგიის მეფეები: 1831 – ლეოპოლდ I, 1865 – ლეოპოლდ II, 1900 – ალბერტ I, 1934 – ლეოპოლდ III, 1951 – ბოდუენ I, 1993 წლიდან – ალბერტ II
მთავრობის მეთაური – პრემიერ-მინისტრი (Guy Verhofstadt, 1999).
საკანონმდებლო ორგანო – ორპალატიანი პარლამენტი, შედგება წარმომადგენელთა პალატისა (150 წევრი) და სენატისაგან (71 წევრი).
ადმინისტრაციული დაყოფა. 1989 წლიდან ქვეყანა ფედერაციულ სახელმწიფოდ გარდაიქმნა, რომელიც 3 სუბიექტისაგან (ფრ. regions, ნიდ. gewesten) შედგება: ბრიუსელი, ვალონია და ფლანდრია. რეგიონები თავის მხრივ პროვინციებად (ფრ. province, ნიდ. provincie) იყოფიან.

დემოგრაფია

მოსახლეობა – 10,3 მლნ (2003), მათ შორის 58% ფლანდრიელები, 31% ვალონები.
ენები – ფრანგული (40%, ვალონური დიალექტი) და ნიდერლანდული (60%, ფლამანდური დიალექტი). მოსახლეობის 11% ორენოვანია.
რელიგია – კათოლიციზმი (75%), პროტესტანტიზმი 20%.
ქალაქები (ათ.) – ბრიუსელი (1,008), ანტვერპენი (457), გენტი (222), შარლერუა (201), ლიეჟი (184), ბრიუგე (117).
ეკონომიკა

ბელგია მაღალგანვითარებული ინდუსტრიული ქვეყანაა, ე.ე.პ. მოცულობით (272 მლრდ $) მსოფლიოში მე-20 ადგილი უკავია.
ე.ე.პ. სტრუქტურა (%) – სოფლის მეურნეობა – 1, მრეწველობა – 26, მომსახურება – 73;
ე.ე.პ. (1 სულზე) – 26.730 $.
უდიდესი კომპანიები – სოსიეტე ჟენერალი, ბრიუსელ-ლამბერი, კობერა, ელექტრორაი, ბელგაკომი, ფორტისი, ინტერბრიუ.
ექსპორტი – რკინა, ფოლადი, საფეიქრო ნაწარმი, ნავთობქიმიკატები, პლასტმასა.
ბიუჯეტი – 113,400 მლნ $.
ვალუტა – ევრო (EUR); 2002 წლამდე ბელგიური ფრანკი.
სატელეფონო კოდი +32

ისტორია

ბელგიის სამეფო დამოუკიდებელი გახდა 1830 წელს. მსოფლიო ომების დროს იყო გერმანიის აგრესიის ობიექტი. 1945 წლიდან ევროპული თანამშრომლობის (ბენილუქსი, ევროპის საბჭო, ნატო, ევროპის კავშირი) ცენტრია. 1980 წელს – შეიქმნა მმართველობის რეგიონული სტრუქტურები ფლანდრიის, ვალონიისა და ბრიუსელისათვის. 1992 წელს გამოცხადდა, რომ შემოღებული იქნებოდა ფედერაციული სისტემა. 1994 წელს მიღებულ იქნა ახალი კონსტიტუცია.

მემკვიდრეობა

ბრიუსელი — ცენტრალური მოედნის გოტიკური არქიტექტურა, სამეფო სასახლე (XV ს.), ქალაქგარეთ მდებარეობს ვატერლოოს ბრძოლის მემორიალი;
ანტვერპენი – ბელგიის სამეფო მუზეუმი მსოფლიოში საუკეთესო რუბენსის ნახატების კოლექციით; ძველი ქალაქის ანსამბლი, «ალმასის კვარტალი», ტაძარი (XIV ს.);
ბრიუგე – შუასაუკუნეების არქიტექტურის ქალაქი-მუზეუმი;
ლიეჟი – წმ. პავლეს ეკლესია (X ს.).
ცნობილი ბელგიელები [რედაქტირება]
მწერლები – მორის მეტერლინკი, შარლ დე კოსტერი, ჟორჟ სიმენონი, ემილ ვერჰარნი;
მხატვრები – პიტერ ბრეიგელი, რუბენსი, ანტონ ვან დეიკი, იან ვან ეიკი, ჟერარ დავიდი;
მეცნიერი – მერკატორი;
მსახიობები – ოდრი ჰეპბერნი, ჟან-კლოდ ვან დამი;
სპორტსმენები – ედი მერქსი (ველოსპორტი), ჯეკი იქსი (ავტორბოლა).